تعریف چرم‌سازی
چرم‌سازی عبارتست از تنظیم چرم از پوست حیوان ها و جانوران بوسیلهٔ پاره‌ای مواد شیمیایی و اعمال فیزیکی و شیمیایی , که پوست از شرایط ابتدایی بیرون شده و به طور اثبات و فاسد‌نشدنی در بیاید . به عبارت دیگر چرم‌سازی تغییر و تحول صورت دادن به پوست به یاری مواد دباغی و عملیات فیزیکی و شیمیایی و تهیهٔ چرم است .
پوست[ویرایش]
از آن‌جا که تعداد دام‌ها در مرحله استان همدان به حدی نیست که در تمام ارتفاع سال نیاز کارخانه‌ها و کارگاه‌ها را تأمین نماید , پوست نپخته از دیگر استان‌های میهن بدین استان وارد می گردد .
روش سنتی ایجاد چرم[ویرایش]
نوشتار حساس : چرم‌سازی سنتی
در قبلی زنان , مردان و خردسال ها بخش اعظمی در همدان بدین عمل اشتغال داشتند , و از آنجائیکه کاری سنگین وزن بود , مردان تمام روند ساخت چرم را انجام می‌دادند و زنان به جدا کردن پشم از پوست ها , شستن پشم‌ها و ریسندگی پشم‌ها برای تبدیل نخ و غیره اشتغال داشتند , با تداول روش ماشینی , ساخت چرم به شیوهٔ سنتی کنار گذارده شد اما بطورکلی از بین نرفت و عده‌ای از علاقه‌مندان ساخت چرم سنتی در کنار شغلی دیگر به عمل خویش ادامه دادند . در یکسری سال اخیر به دلیل توسعه بازار فروش چرم سنتی این شیوهٔ ایجاد رونق بیشتر یافته و به دلیل نداشتن ضایعات و پس آب های سمی مورد دقت قرار گرفته‌است . [۳]
گونه های چرم سنتی[ویرایش]
از اشکال چرم های سنتی که در قبل در شهر همدان تهیه و تنظیم می شد , می‌توان از مورد ها زیر اسم پیروزی :
چرم همدان : این گونه چرم از پوست گاو تنظیم می شده‌است و برای رنگ آن از گِل وَرز که رنگ نارجی به دست می داده , استفاده می‌کردند . این چرم چنان که از اسم آن پیداست اختصاصی شهر همدان بوده و در هیچ جای کشور‌ایران به نیکی همدان ساخته نمی‌شده‌است .
چرم ساغری : از پوست اسب و خر ساخته می‌شده‌است .
تیماج : چرم تهیه و تنظیم شده از پوست بز بوده‌است .
می‌شن : از پوست گوسفند تنظیم می‌شده و از آن برای آستر کفش , همیان ( کمربندی که در آن پول می‌گذاشتند و بیشتر در مسافرت به کمر می‌بستند ) , جلد کتاب , پوستین و غیره استفاده می شده است .
پادوش : از پوست گاو تهیه و تنظیم می‌شده و از‌آن‌جا‌که چرم ضخیمی بوده از آن تحت عنوان زیرهٔ کفش استفاده می‌شده‌است .
چرم گاومیش : از پوست گاومیش تنظیم می‌شده و به دلیل ضخامت از آن تحت عنوان زیرهٔ کفش استفاده می‌شده‌است .
چرم دوبور : از پوست بز نر ۲ ساله تهیه و تنظیم می شود .
تودلی , زیرشکمی , کله پوست , گردن : از آن‌ها برای لبریز کردن باطن کفش , کفهٔ کفش و غیره استفاده می شد . [۴]